Allied Courses
Urban Studies

Prasad Shetty

Of inheritances, rats, letters and anxieties

Stories of the Emerging Urbanity

"मटणाहा वाटण खपले ते जाऊन आण जा" संगीता ताई वरच्या आवाजात ओरडून महिाली. मंडपात होणारे णतखट जेवण आणि लागणारे मटण फक्त संगीता ताईच उत्तमरित्या बनवू शकत होती. आपपा आणि तात्यांच्या शेतीचं काम ती आणि णतचा नवरा फार पूववीपासून सांभाळायचे. कधी काही अडलं नडलं तर आपपा त्यांच्या मदतीला नेहमी धावून जायचे, त्यामुळे ते आपपांना खूप मानत असत. आता तर ती ह्या कुटुंभाचा एक भागच बनली होती.


परंपरेने प्रत्यक लगनानंतरचा एक दिवस असतो जेवहा, घरातील सखी आणि चुलत मंडळी हे एकत्र जेवण करतात. तसंच काही जणांसाठी हा दिवस अगदी उपवास सोडवण्यासारखा असतो. गावाकडे ह्यालाच 'तिखट जेवण' म्हणतात.


ह्यावेळी, संगीता ताईच्या हाताखाली, बाकी जमलेल्या बायका जेवण बनविण्यात मगन असतात. पुरुष मंडळी काही हवं नको ते बघतात. हे जेवण चुलीवरच्या आगीवर मोठ्या कढया आणि तव्यांवर शिजत राहते. संपूर्ण वातावरणामध्ये  या सवाणदष्ट मसाल्यांचा आणि शिजत असलेल्या  जेवणाचा घमघमाट पसरलेला असतो. भाज्या  चिरणं, वेगवेगळ्या प्रकारची पीठं मळण, गंज ढवळण ह्या सगळ्यात मणहलांचा हात बसलेला असतो. सुकं  खोबरं, आलं, लसूण आणि बाकी मसाल्यांची  घट्ट अशी पेसट महिजेच ‘वाटण’ आणण्यासाठी जवळ असलेली सायली जाते.

"हो ग मावशी, आणते."...

Excerpts: